W ramach misji „Ignis” polski astronauta przeprowadzi 13 eksperymentów

16 grudnia 2024, 12:38

„Ignis” (Ogień) to nazwa pierwszej polskiej misji na Międzynarodową Stację Kosmiczną. W jej trakcie drugi w historii polski astronauta, doktor Sławosz Uznański, przeprowadzi szereg eksperymentów opracowanych przez polskich naukowców. Ignis odbędzie się ona w ramach europejskiej misji MX-4, w której udział wezmą też dowódca doktor Peggy Whitson, była główna astronautka NASA, obecnie zaś dyrektorka ds. lotów załogowych w Axiom Space, pilot Shubhanshu Shukla z Indii oraz specjalista misji Tibor Kapu z Węgier. Doktor Uznański będzie drugim ze specjalistów. MX-4 wystartuje nie wcześniej niż wiosną przyszłego roku.


Księgarnia PWN - Gwiazdka 2024

Książki z XVI wieku znalezione na... chodniku w Chicago

3 grudnia 2024, 10:44

Na ulicach współczesnych miast można znaleźć wiele interesujących rzeczy, jednak pewien mieszkaniec Chicago trafił na coś wyjątkowego. Przed kilkoma miesiącami Robert Miller był na wieczornym spacerze z psem Sparkym, gdy zauważył leżące na chodniku stare książki. Nikogo w pobliżu nie było, a pan Miller obawiał się, że jeśli je zostawi, to w nocy zmokną i ulegną zniszczeniu. Nie chciał do tego dopuścić, bo jako absolwent historii, na pierwszy rzut oka poznał, że może mieć do czynienia ze starymi wydaniami.


Optyka niezwykłego teleskopu dotarła na miejsce. Zaczęło się od prezentu od agencji szpiegowskiej

18 listopada 2024, 16:23

Nancy Grace Roman Space Telescope jest o krok bliżej do rozpoczęcia misji. Do Goddard Space Flight Center, w którym teleskop jest składany, dostarczono ostatni duży element, Optical Telscope Assembly. To zespół optyczny, który składa się z 2,4-metrowego zwierciadła głównego, dziewięciu zwierciadeł dodatkowych, elektroniki sterującej i innych elementów całości. Historia tego teleskopu kosmicznego przyszłej generacji rozpoczęła się od niezwykłego prezentu, jaki NASA otrzymała od jednej z najbardziej tajemniczych agencji wywiadowczych, Narodowego Biura Rozpoznania (National Reconnaissance Office, NRO).


NASA ujawnia prototyp teleskopu dla europejskiego kosmicznego wykrywacza fal grawitacyjnych LISA

25 października 2024, 07:47

NASA zaprezentowała pierwsze zdjęcia pełnowymiarowego prototypu sześciu teleskopów, które w przyszłej dekadzie rozpoczną pracę w kosmicznym wykrywaczu fal grawitacyjnych. Budowane przez ekspertów z NASA teleskopy to niezwykle ważne elementy misji LISA (Laser Interferometer Space Antenna), przygotowywanej przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA).


Trwa maksimum 25. cyklu słonecznego. NASA i NOAA oficjalnie potwierdzają

17 października 2024, 12:28

NASA i NOAA oficjalnie potwierdziły, że Słońce znajduje się w maksimum swojej aktywności. Stan taki może trwać też w przyszłym roku. Słoneczne maksima i minima to część naturalnego 11-letniego cyklu słonecznego. Mniej więcej co 11 lat na Słońcu dochodzi do zmiany biegunów magnetycznych – to tak jakby ziemskie bieguny północny i południowy zamieniały się miejscami – i nasza gwiazda zmienia swój stan ze spokojnego w niespokojny.


Rekordowo ciasny układ potrójny. Trzy gwiazdy zmieściłyby się wewnątrz orbity Merkurego

8 października 2024, 11:52

Dzięki pracy zawodowych astronomów, astronomów-amatorów oraz wykorzystaniu sztucznej inteligencji udało się odnaleźć niezwykły zaćmieniowy układ potrójny TIC 290061484. Odkryto go w danych z TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite). Układ złożony jest z dwóch gwiazd, które obiegają się w ciągu 1,8 doby, oraz trzeciej gwiazdy, obiegającej tę parę w ciągu 25 dni. To rekordowo ciasny układ potrójny. Dotychczasowym rekordzistą był ten odkryty w 1956 roku, gdzie dwie gwiazdy były obiegane przez trzecią w ciągu 33 dni.


Słynny skrzydlaty lew, symbol Wenecji, pochodzi z Chin

18 września 2024, 10:53

Na Piazzetta San Marco, weneckim placu łączącym Canale di San Marco z placem św. Marka znajdują się dwie słynne granitowe kolumny. Na jednej z nich stoi figura pierwszego patrona miasta, świętego Teodora. Drugą zaś wieńczy uskrzydlony lew z brązu, atrybut nowego patrona miasta, ewangelisty św. Marka. Jeszcze do niedawna sądzono, że lew pochodzi z Persji Achemenidów i oryginalnie przedstawiał chimerę, której dodano skrzydła. Właśnie okazało się, że posąg jest znacznie młodszy i powstał w Państwie Środka.


Po dziesięcioleciach odkryto kolejne, po grawitacyjnym i magnetycznym, pole otaczające Ziemię

29 sierpnia 2024, 17:00

Po dziesięcioleciach udało się odkryć ambipolarne (dwukierunkowe) pole elektryczne Ziemi. To słabe pole elektryczne naszej planety, które jest tak podstawową jej cechą jak grawitacja czy pola magnetyczne. Hipoteza o istnieniu takiego pola pojawiła się ponad 60 lat temu i od tamtego czasu poszukiwano tego pola. Jest ono kluczowym mechanizmem napędzającym „wiatr polarny”, czyli ucieczkę naładowanych cząstek z ziemskiej atmosfery w przestrzeń kosmiczną. Ma ona miejsce nad ziemskimi biegunami.


ChatGPT i inne wielkie modele językowe nie zagrażają ludzkości

14 sierpnia 2024, 14:48

Wielkie modele językowe (LLM) – takie jak osławiony ChatGPT – nie są w stanie samodzielnie się uczyć i nabierać nowych umiejętności, a tym samym nie stanowią egzystencjalnego zagrożenia dla ludzkości, uważają autorzy badań opublikowanych w ramach 62nd Annual Meeting of the Association for Computational Linguistics, głównej międzynarodowej konferencji dotyczącej komputerowego przetwarzania języków naturalnych.


Dane z Teleskopu Webba pozwolą rozstrzygnąć spór o tempo rozszerzania się wszechświata?

14 sierpnia 2024, 09:25

W 1929 roku Edwin Hubble odkrył, że najbardziej odległe galaktyki oddalają się od Ziemi szybciej, niż galaktyki pobliskie. Tym samym dowiedzieliśmy się, że wszechświat się rozszerza. Jednak tempo jego rozszerzania stanowi jedną z najważniejszych zagadek kosmologicznych. Spór w tej kwestii trwa od dziesięcioleci. Naukowcy, korzystający z różnych, solidnych i wielokrotnie sprawdzonych, metod pomiaru otrzymują dwa różne wyniki. Być może jednak pogodzą ich nowe badania


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy